Cognitie en Perceptie

Cognition and Perception

6 EC

Semester 2, periode 6

5072COPE6Y

Eigenaar Bachelor Informatiekunde
Coördinator dr. Hannie van Hooff
Onderdeel van Bachelor Informatiekunde, jaar 2

Studiewijzer 2021/2022

Globale inhoud

De wereld om ons heen is complex en dynamisch. Toch zijn wij in staat om informatie snel te verwerken en op te slaan, beslissingen te nemen en op een doelgerichte manier te handelen. In deze cursus wordt een inleiding gegeven in menselijke perceptie en cognitie. Er wordt ingegaan op verschillende sensorische systemen, zoals het visuele systeem. Hoe wordt bijvoorbeeld het licht dat op onze retina valt binnen een paar honderd milliseconden (zonder erbij na te denken) getransformeerd in coherente beelden en concepten? Ook worden cognitieve processen besproken zoals aandacht, geheugen, emotie, en bewustzijn en hoe deze processen zich tot elkaar verhouden. Wat is bijvoorbeeld de rol van aandacht bij perceptie en bewustzijn, en wat is de invloed van emotie op verschillende geheugenprocessen? Tijdens de colleges zullen we cognitieve theorieën van perceptie, aandacht, geheugen, bewustzijn en redeneren bespreken, met soms ook verwijzingen naar de onderliggende neurale mechanismen van deze processen.

Naast de bestudering van relevante theorieën, verdiepen studenten zich ook in onderzoek dat deze theorieën toetst. Er zal tijdens de colleges en studieopdrachten aandacht besteed worden aan fundamenteel onderzoek en aan toegepast onderzoek, ondersteund door korte online experimenten. Verder worden academische vaardigheden ontwikkeld door een onderzoeksvoorstel te schrijven en te presenteren. Tijdens de werkcolleges krijgen de studenten gerichte opdrachten in het kader van hun onderzoeksvoorstel waarin een link gemaakt wordt tussen de concepten van deze cursus en een bepaald probleemgebied uit de ICT.

 

Studiemateriaal

Literatuur

  • Goldstein, E.B. & Van Hooff, J.C. Cognitive Psychology 2nd EMEA Edition (2021). Andover, UK: Cengage Learning EMEA 

Leerdoelen

  • De student kan de belangrijkste theorieën van perceptie en cognitie beschrijven en uitleggen
  • De student kan de methode en bijdrage van cognitief psychologisch onderzoek uitleggen
  • De student kan de hersenprocessen die een rol spelen bij perceptie en geheugen globaal uitleggen
  • De student kan een presentatie houden over een bepaalde onderzoeksvraag
  • De student kan groepsgewijs een literatuurstudie doen op basis van de besproken thema’s
  • De student kan groepsgewijs een literatuurverslag schrijven

Onderwijsvormen

  • Hoorcollege
  • Werkcollege
  • Presentatie/symposium
  • Zelfstudie
  • Zelfstandig werken aan bijv. project/scriptie

Hoorcollege: Tijdens de hoorcolleges worden hoofdstukken uit het tekstboek en aanvullende literatuur besproken. Soms zal dit worden aangevuld met het doen van kleine online opdrachten en/of groepsdiscussies. Belangrijkste doel van het hoorcollege is om structuur en handvatten aan te bieden waardoor studenten zelf actief aan de slag kunnen met de stof via zelfstudiemodules en het tekstboek. In de vragenuren worden vragen naar aanleiding van de zelfstudie opdrachten besproken. 

Werkcollege: Tijdens de werkcolleges wordt er gewerkt aan opdrachten behorend bij het onderzoeksvoorstel. Sommige opdrachten dienen via Canvas te worden ingeleverd, andere worden in de werkgroep besproken. Feedback op de opdrachten zal soms bestaan uit feedback van de docent en soms van mede-studenten. Door middel van korte pitches worden studenten gestimuleerd om elkaar te helpen en aan te vullen. 

Presentaties: studenten geven in de laatste week een presentatie waarin ze hun onderzoeksvoorstel presenteren. 

Zelfstudie: Via Canvas worden zelfstudie modules aangeboden met daarin vragen en opdrachten over de stof uit het tekstboek, illustratieve videofragmenten, en enkele demonstratie experimenten. Studenten worden aangemoedigd om zelf actief met de stof bezig te gaan en indien zij vragen hebben die te stellen via online discussie boards.

Verdeling leeractiviteiten

Activiteit Aantal uur
Hoorcollege 22
Werkcollege 12
   
Presentatie 4
Zelfstudie 80
Schrijven literatuurverslag 60

 

Academische vaardigheden

Binnen het vak spelen onderzoeksvaardigheden, schrijf- en presentatievaardigheid een belangrijke rol. De onderzoeksvaardigheid wordt getoetst aan de hand van de opdrachten behorend bij het onderzoeksvoorstel:

  • Kritisch analyseren van opzet van bestaand onderzoek
  • Kritisch analyseren van interpretatie resultaten
  • Goede en heldere vraagstelling kunnen formuleren
  • Een experimentele set-up kunnen beschrijven die een hypothese toetst.

De schrijfvaardigheid wordt ook getoetst aan de hand van het ingediende verslag:

  • Correcte indeling en opbouw van het verslag
  • Goed gebruik van tekst-ondersteunend materiaal (plaatjes, tabellen, figuren)
  • Juiste wijze van verwijzen en citeren (APA)
  • Een correct opgestelde literatuurlijst
  • Goede zinsbouw
  • Correct woord- en taalgebruik.

Aanwezigheid

Aanwezigheidseisen opleiding (OER-B):

  • Voor practica en werkcolleges, met opdrachten, geldt een aanwezigheidsplicht, tenzij anders vermeld in de studiegids. Wanneer studenten niet voldoen aan deze aanwezigheidsplicht kan het onderdeel niet met een voldoende worden afgerond. De aanwezigheidsplicht met betrekking tot hoor-werkcolleges staat, indien van toepassing, vermeld in de studiegids.

Aanvullende eisen voor dit vak:

Voor de werkcolleges geldt een strikte aanwezigheidsplicht. Wanneer je door serieuze omstandigheden verhinderd bent, meldt dit dan aan de docent. Hoorcolleges: Aanwezigheid is aanbevolen, niet alle stof die besproken en getoetst wordt staat in het tekstboek! De werkcolleges/vragenuren met de hele groep zijn sterk aanbevolen.

Afwezigheid

Wat te doen als je door overmacht afwezig bent?
In principe dien je bij alle verplichte practica en werkcolleges aanwezig te zijn. Nu kan het in de loop van een collegejaar best een keer gebeuren dat je bijvoorbeeld ziek bent of naar een begrafenis wilt waardoor je een bijeenkomst mist. Het gaat hier steeds om overmacht: een onmogelijkheid die je niet valt toe te rekenen. Bij de meeste vakken staat hier een regeling voor in de studiewijzer of studiegids. Doe in dat geval wel het volgende: 

  1. Meld je vooraf per e-mail af bij de begeleider van die bijeenkomst (meestal een tutor, practicumassistent, of de docent).
  2. Neem zo goed mogelijk zelfstandig het materiaal door.
  3. Informeer bij je medestudenten wat je verder gemist hebt

Wanneer je niet voldoet aan, of buiten de regeling van het vak valt, of denkt dat je door één keer missen al studievertraging oploopt, dan ontstaat er mogelijk een probleem. Neem in dat geval contact op met de studieadviseur. Zij kan met je kijken wat de gevolgen van jouw afwezigheid zijn voor jouw studie, en eventueel meedenken naar oplossingen. De studieadviseur is via de mail te bereiken aan de hand van het online vragenformulier. Ook kun je online een afspraak inplannen. Telefonisch is de studieadviseur bereikbaar via de ESC servicedesk: 020 5257100. De studieadviseur voor de bacheloropleiding Informatiekunde is: Brit Giesbertz, MSc. Zie de informatiepagina van de studieadviseurs.

Toetsing

Onderdeel en weging Details

Eindcijfer

60%

Tentamen

30%

Onderzoeksvoorstel

10%

Presentatie

Inzage toetsing

De manier van inzage wordt via de digitale leeromgeving gecommuniceerd.

Opdrachten

Onderzoeksvoorstel

  • Groepsopdracht: Schrijf een onderzoeksvoorstel waarin je concepten uit de cursus (over waarneming, aandacht, geheugen en redeneren) verbindt met een probleemgebied of onderwerp uit de ICT.

Presentatie

  • Presenteer met je groep jullie onderzoeksvoorstel, op originele en aantrekkelijke wijze (10 minuten). Stimuleer interactie en discussie met de klas.

Fraude en plagiaat

Dit vak hanteert de algemene 'Fraude- en plagiaatregeling' van de UvA. Hier wordt nauwkeurig op gecontroleerd. Bij verdenking van fraude of plagiaat wordt de examencommissie van de opleiding ingeschakeld. Zie de Fraude- en plagiaatregeling van de UvA: http://student.uva.nl

Weekplanning

Weeknummer Onderwerpen Studiestof
1 Intro Cognitieve Psychologie
Visuele perceptie
Aandacht & Bewustzijn

Hoofdstuk 1, 3, 4 
2

Korte termijn en werk geheugen
Lange termijn geheugen & Encoding, storage en retrieval 

Hoofdstuk 5, 6, en 7
3

Alledaags geheugen        Redeneren en beslissen

Hoofdstuk 8 en 13 
4 Presentaties
Tentamen
 

Rooster

Het rooster van dit vak is in te zien op DataNose.

Aanvullende informatie

Dit vak heeft een Canvas site. Hier vind je de literatuur die wordt behandeld, zelfstudiemodules, de lecture slides en
aanvullende informatie over de groepsopdracht en presentatie.

Verwerking vakevaluaties

Hieronder vind je de aanpassingen in de opzet van het vak naar aanleiding van de vakevaluaties.

Contactinformatie

Coördinator

  • dr. Hannie van Hooff

Docenten

  • Lotte Mastenbroek