Toekomstperspectief voor de Samenleving

Future Perspective for Society

Studiewijzer 2020/2021

Globale inhoud

Als we weten dat klimaatverandering een feit is, als we weten dat ons huidige consumptiepatroon niet duurzaam is, als we weten dat een energietransitie van fossiele naar hernieuwbare brandstoffen noodzakelijk is, en als er bovendien technisch al heel veel mogelijk is, waarom lijkt de politiek dan weinig tot niets te doen? Hoe kunnen we er voor zorgen dat er wel politieke en bestuurlijke stappen in de goede richting worden genomen?

De kernboodschap van deze module is dat politieke processen complex zijn en vaak met goede redenen. We moeten daarom vooral niet in de valkuil trappen dat politiek of democratie irrationeel is, en wetenschap rationeel en superieur. Dat neemt niet weg dat politiek wel degelijk een obstakel kan vormen voor fundamentele veranderingen. De kunst is om die obstakels te overwinnen. Wie de wereld wil veranderen, doet er dus goed aan om de politiek te begrijpen.

Het politieke systeem zelf is niet alleen complex, de omgeving waarin het functioneert evenzeer. Er zijn veel krachten en tegenkrachten die op elkaar inwerken. Politieke besluitvorming en effectieve uitvoering is daarom niet het simpelweg ‘omhalen van een hendel’ in het centrum van de macht waarna de rest vanzelf gaat. Om politiek effectief te zijn is er daarom meer nodig dan alleen wetenschappelijke kennis over milieuproblematiek of zelfs maar de politieke wil om veranderingen door te voeren. Wie de maatschappij wilt transformeren via de politiek, zal moeten begrijpen hoe het politieke systeem werkt, hoe besluiten worden genomen, hoe daar invloed op uitgeoefend wordt, en welke machtsstructuren en processen daarbij een rol spelen.

Het vak Toekomstperspectief voor de Samenleving beoogt een eerste introductie te geven in de sociaalwetenschappelijke aspecten van mondiale milieuvraagstukken en de daarbij horende transitieproblematiek. Er wordt hierbij vooral ingegaan op de complexiteit van het politieke systeem en de uitdagingen die dat geeft voor het verwezenlijken van fundamentele maatschappelijke transformaties en toekomstperspectieven voor de samenleving.

Studiemateriaal

Literatuur

• Voor dit vak is er een reader beschikbaar via Canvas

Syllabus

Leerdoelen

• Politiek, rechtsstaat, en vertegenwoordigende democratie kunnen conceptualiseren.
• De traditionele relatie tussen wetenschap en politieke besluitvorming (‘speaking truth to power’) kritisch te beschouwen, in het bijzonder: i) het probleem van maakbaarheid in de historische context van modernisme en positivisme; en ii)de grenzen van wetenschappelijke kennis aan de hand van beleidsframes en risicoanalyses
• De voor- en nadelen van democratie als polyarchie te benoemen en te herkennen in de actualiteit, in het bijzonder: i) de rol van belangenorganisaties en het maatschappelijk middenveld in het tot stand komen van beleid; en ii) de verschillende machtsstrategieën die deze actoren daarbij gebruiken
• Hedendaagse bestuurlijke uitdagingen uiteen te zetten, met name: i) De verschuiving van ‘government to governance’; ii) De uitdaging van de risicomaatschappij; iii) Het probleem van ongetemde problemen (‘wicked problems’); en iv) De bestuurlijke gezags- en vertrouwensproblematiek
• Verschillende analytische machtsperspectieven te herkennen, in het bijzonder pluralisme, neo-pluralisme (agendamacht) en discursieve macht
• Een eerste beleidsanalyse uit te voeren, met name de actoranalyse en frameanalyse
• Op basis van een realistisch begrip van maatschappij, politiek en wetenschap te evalueren hoe de transitie naar de duurzame maatschappij van de toekomst vorm moet krijgen
• Presentaties van professionele sprekers leren analyseren en nabespreken.
• Zelf presenteren, waarbij studenten de presentatie voorbespreken met hun docent, een leerdoel formuleren, de presentatie opnemen op video, aan de hand van die opname reflecteren op hun presentatie, en opnieuw een leerdoel formuleren voor de volgende keer
• Feedback (leren) geven op presentaties van andere studenten.
• Verschillende debatvormen oefenen en nabespreken in de werkgroep.

Onderwijsvormen

• Hoorcollege
• Werkcollege
• Zelfstudie
• Veldwerk/excursie
• Presentatie/symposium

De cursus Toekomstperspectief voor de Samenleving bestaat uit een reeks van 7 hoorcolleges, met parallel daaraan werkgroepsessies. In de werkgroepen is ruimte om dieper op de sociaalwetenschappelijke theorieën en vraagstukken in te gaan die in de hoorcolleges of literatuur aan bod komen door deze toe te passen op concrete en actuele vraagstukken.

In de werkgroepen worden daarnaast de volgende academische vaardigheden verder ontwikkeld, argumenteren, presenteren en debatteren.

Ten slotte, zullen de studenten ook veel aan zelfstudie doen. Naast literatuurstudie, krijgt dit vorm in wekelijkse groepsopdrachten. Deze worden gepubliceerd op Canvas.

Verdeling leeractiviteiten

Aanwezigheid

Aanwezigheidseisen opleiding (OER-B):

• In geval van een practicum is de student verplicht ten minste 90% van de practicumbijeenkomsten bij te wonen en zich op deze bijeenkomsten terdege voor te bereiden, tenzij anders aangegeven in de studiehandleiding of studiewijzer van het vak. Indien de student minder dan 90% heeft bijgewoond dient het practicum opnieuw te worden gevolgd.
• In geval van werkgroepbijeenkomsten is de student verplicht tenminste 90% van de werkgroepbijeenkomsten bij te wonen en zich op deze bijeenkomsten terdege voor te bereiden, tenzij anders aangegeven in de studiehandleiding of studiewijzer van het vak. Indien de student minder dan 90% heeft bijgewoond, kan het vak niet worden afgerond.
  

Aanvullende eisen voor dit vak:

Aanwezigheid bij de wekelijkse Q&A wordt sterk aanbevolen en voor de werkgroepen geldt zelfs een strikte aanwezigheidsplicht: de student mag gedurende het hele vak maximaal één werkgroep missen. Onvoorbereid opdagen bij de werkgroep geldt als afwezigheid.

LET OP! Bij verkoudheidsklachten mag je absoluut niet deelnemen met on campus bijeenkomsten van de werkgroep. Je kunt dan , na overleg met je werkgroepdocent, aansluiten bij een van de on line werkgroepen. 

LET OP! Dat betekent misschien wel dat je op een ander tijdstip les hebt.

Toetsing

Tentamen

Het vak Toekomstperspectief voor de Samenleving wordt afgesloten met een tentamen over de gehele literatuur en de hoorcolleges. Het tentamen bestaat uit meerkeuzevragen en open kennis- en inzichtvragen.

Het tentamen telt 70% mee voor het eindcijfer van het vak. 30% van je eindcijfer wordt bepaald door de opdrachten die je maakt voor de werkgroep.  Het tentamen moet met een voldoende worden afgesloten (5,5 of hoger). Er is dus geen compensatie mogelijk met het werkgroepcijfer. Voor het werkgroepcijfer geldt geen minimumcijfer, en mag wel worden gecompenseerd met het tentamencijfer.

Kortom:

De student kan alleen slagen als het gewogen eindcijfer een 5,5 of hoger is, waarbij het tentamencijfer minimaal een 5,5 of hoger is.

Als het eindcijfer voor de werkgroep een voldoende is, maar het tentamen en hertentamen zodanig onvoldoende dat het vak als geheel niet is gehaald, dan mag men dat eindcijfer voor de werkgroepopdracht(en) nog één jaar laten staan (zodat de werkgroepen in het jaar daarop niet nogmaals hoeven te worden bijgewoond). Na één jaar vervalt dit cijfer voor de werkgroepopdracht(en).

Werkgroepopdrachten

In de werkgroep wordt je op de volgende onderdelen getoetst:

• Inspanningsverplichting* – je bereid je goed voor, bent aanwezig en participeert actief.
• Zelfstudieopdrachten* – tijdens de module zal je in groepsverband elke week opdrachten moeten maken die per keer op Canvas gepubliceerd zullen worden. Per week wordt je geacht samen met je groep de literatuur toe te passen op een concreet vraagstuk, aan de hand van enkele leidende vragen en (doe-)opdrachten. Dit is een groepsinspanning. om voor de module te kunnen slagen moeten de zelfstudieopdrachten tijdig en met voldoende kwaliteit worden ingeleverd.
• Presentatie – Tijdens de werkgroep zal telkens één groep hun inzichten presenteren. Het is hierbij de bedoeling dat alle studenten actief presenteren. Een presentatie behelst ongeveer 30 minuten, en moet meer zijn dan het herhalen van de verplichte leesstof. Ofwel, reflectie op de opdracht (wat hebben we geleerd? Hoe relateert dat tot literatuur en college?), verdieping (extra literatuur), en creatieve werkvormen waarbij het collectief wordt betrokken, worden gestimuleerd. Daarnaast dien je: 1) ruim op tijd een plan van aanpak met je docent te overleggen (kernboodschap & methode); 2) de presentatie op video op te nemen; en 3) een reflectie te schrijven op de het gehele proces en leerdoelen voor de volgende keer te formuleren. Hoe dit precies in zijn werk gaat zal je werkgroepdocent uitleggen.

Het werkgroepcijfer is het presentatiecijfer, maximaal +/- 1,0 punt gecorrigeerd voor de kwaliteit van de andere onderdelen (hierboven gemarkeerd met een *).

N.B. Als je om aantoonbare zwaarwegende redenen niet aan alle samenstellende onderdelen kunt voldoen, dien je je voorafgaand aan de toetsingsmomenten te melden bij de studieadviseurs via studieadviseur-iis@uva.nl. In geval van aantoonbare zwaarwegende omstandigheden wordt er dan in samenspraak met de docent gekeken of er een andere oplossing mogelijk is

Toetsmatrijs (studentenversie)

Studenten die het vak al eerder hebben gevolgd

Neem contact op met de cursuscoördinator.

Inzage toetsing

De manier van inzage wordt via de webpagina van het vak gecommuniceerd.

Binnen 20 dagen na bekendmaking van de tentamencijfers zal een mogelijkheid van inzage georganiseerd worden.

Fraude en plagiaat

Dit vak hanteert de algemene 'Fraude- en plagiaatregeling' van de UvA. Hier wordt nauwkeurig op gecontroleerd. Bij verdenking van fraude of plagiaat wordt de examencommissie van de opleiding ingeschakeld. Zie de Fraude- en plagiaatregeling van de UvA: http://student.uva.nl

Weekplanning

Rooster

Het rooster van dit vak is in te zien op DataNose.

Aanvullende informatie

Deelname aan werkcolleges en practica is verplicht. Ongeoorloofde absentie leidt tot uitsluiting voor het tentamen.

Vakevaluatie afgelopen jaar

Vak evaluatie 2018-2019

Contactinformatie

Coördinator

• dr. B. Netelenbos

Docenten

• Maxime Blomberg
• Thijs Loonstra
• Ruben Weesie