Methoden van Onderzoek en Statistiek

Research Methods and Statistics

Eigenaar	Bachelor Psychobiologie
Coördinator	dr. Lourens Waldorp
Onderdeel van	Bachelor Psychobiologie, jaar 1

Studiewijzer 2018/2019

Globale inhoud

Onderzoek doen, het verzamelen en bewerken van informatie, vormt het hart van de wetenschap. In zowel de sociale wetenschappen als de levenswetenschappen, maken onderzoekers gebruik van een aantal methoden en statistische analyses zodat valide conclusies uit het onderzoek gewaarborgd zijn. Hoe onderzoek ook wordt gedaan – kwantitatief of kwalitatief, in wetenschappelijke literatuur, via experimenten, observaties, of interviews – de waarde van de bevindingen wordt uiteindelijk bepaald door de gebruikte methoden en statistische analyses. In dit vak komen onder andere aan de orde; betrouwbaarheid en validiteit, experimentontwerp en technieken om de gegevens te analyseren die uiteenvallen in beschrijvende statistiek en toetsende statistiek. Er wordt gewerkt met de (programmeer)taal R, die bedoeld is om analyses uit te voeren.

Studiemateriaal

Literatuur

• • Whitlock, M. & Schluter, D. (2015). The analysis of biological data (2de editie). Roberts and Company Publishers. (ISBN: 978-1-936221-48-6, nieuwprijs ongeveer €85,-)
  • Voor R bij de werkgroepen zijn meerdere handleidingen online beschikbaar. Er wordt geen apart boek hiervoor gebruikt. Een aantal mogelijke opties staan op Canvas genoemd.
  • Slides van de hoorcolleges (worden beschikbaar gemaakt via http://canvas.uva.nl)
  • (Instructie)video’s (worden beschikbaar gemaakt via http://canvas.uva.nl)

   

  Het boek sluit aan op de hoorcolleges. De opdrachten komen op sowiso (http://uva.sowiso.nl).

              Het boek van Whitlock, M. & Schluter heeft twee edities. De verwijzingen naar het boek zullen dan ook vooral gebaseerd zijn op de tweede editie, maar het is ook mogelijk de eerste te gebruiken voor deze cursus. Let dan wel op bij de verwijzingen in de slides of bij de practica.

• Voor R bij de computerpractica zijn meerdere handleidingen online beschikbaar. Er wordt geen apart boek hiervoor gebruikt. Een goede optie voor een boek over statistiek en R is: Learning statistics with R, Navarro, D. (2014). (http://health.adelaide.edu.au/psychology/ccs/teaching/lsr/)

Software

• https://cloud.r-project.org/

• https://www.rstudio.com/

• https://uva.sowiso.nl/

Overig

• Slides van de hoorcolleges (worden beschikbaar gemaakt via http://canvas.uva.nl)

• Het boek sluit aan op de hoorcolleges. De opdrachten komen op SOWISO en worden ook ingeleverd via SOWISO.

Leerdoelen

Aan het einde van de opleiding Psychobiologie heb je kennis en inzicht opgedaan, kun je deze toepassen, kun je een oordeel vormen over bevindingen in jouw vakgebied, kun je je eigen bevindingen communiceren en heb je leervaardigheden opgedaan die je in vervolgstudies in werk zullen helpen. De beschrijvingen van wat een afgestudeerde psychobioloog allemaal kan, worden de ‘eindtermen’ van de opleiding genoemd. Iedere cursus draagt bij om een aantal van deze eindtermen te bereiken. De eindtermen zijn opgedeeld in 1) kennis en inzicht, 2) toepassen kennis en inzicht, 3) oordeelsvorming, 4) communicatie en 5) leervaardigheden.

Methoden van Onderzoek en Statistiek werkt naar de volgende eindtermen toe:

2) Toepassen Kennis en Inzicht

De bachelor:

• 2b) kan ondersteunende disciplines zoals wis-, natuur- en scheikunde en programmeren toepassen.
• 2c) kan de empirische cyclus zelfstandig doorlopen bij het uitvoeren van een onderzoek.
• 2f) kan onderzoek doen met proefpersonen en relevante proefdieren.
• 2g) kan voor de psychobiologie relevante computerprogramma’s en/of programmeertalen gebruiken.
• 2h) kan ruwe data interpreteren en een geschikte (kwantitatieve) analysemethode toepassen.

3) Oordeelsvorming

De bachelor:

• 3a) kan relevante literatuur verzamelen, verwerken en interpreteren.
• 3c) kan onderzoeksresultaten binnen de Psychobiologie en/of binnen een discipline- overstijgende context interpreteren.
• 3e) kan informatie analyseren aan de hand van kwaliteitscriteria en er een eigen oordeel over vormen.

 

Onderstaande tabel laat per leerdoel van Methoden van Onderzoek en Statistiek zien naar welke eindtermen van de opleiding Psychobiologie je toewerkt. De eindtermen hebben de nummers en letters die ze in het Onderwijs en Examenreglement (Deel B, artikel 2.1) ook hebben.

1.       De student kent en begrijpt de belangrijkste ideeën in de statistiek.	2b)
2.       De student kent en begrijpt de meest gebruikte kwantitatieve onderzoeksmethoden uit de levenswetenschapen en de sociale en gedragswetenschappen.	2b), 2g)
3.       De student weet in welke situaties onderzoeksmethoden kunnen worden gebruikt, en hoe de resultaten ervan kunnen worden geinterpreteerd.	2h), 3c), 3e)
4.       De student kan elementaire dataverzamelings- en analysetechnieken uitvoeren.	2b), 2g)
5.       De student kan beslissen wat de meest geschikte manier is om data te analyseren.	2b), 2h)
6.       De student weet hoe je op een wetenschappelijk veantwoorde manier gegevens kunt verzamelen over centrale begrippen in een onderzoeksvraag.	2c), 2f), 3a)

 

Onderwijsvormen

• Hoorcollege
• Zelfstudie
• Computerpractica
• Online videomateriaal

Dit vak bestaat uit hoorcolleges waarin de theorie wordt besproken, instructie-videomateriaal waarin theorie en praktische toepassingen van statistiek worden uitgelegd en werkgroepen. Tijdens de werkgroepen worden opdrachten gemaakt en is er gelegenheid om vragen te stellen.  Tijdens de werkgroepen is er begeleiding voor het maken van de opdrachten. Het schema met de hoorcolleges, de werkgroepen en de literatuur die wordt besproken, kun je vinden op http://canvas.uva.nl. Op Canvas vind je een module video waar je al het videomateriaal kunt bekijken.

Verdeling leeractiviteiten

Aanwezigheid

Aanwezigheidseisen opleiding (OER-B):

• Deelname aan alle practica, computerpractica, veldwerk en werkcolleges in het curriculum is verplicht en de student dient zich op deze bijeenkomsten terdege voor te bereiden.

Aanvullende eisen voor dit vak:

Bij de eerste twee werkgroepen is aanwezigheid verplicht; hier wordt gekeken of alles goed geïnstalleerd is op je laptop en of inloggen voor de deeltoetsen lukt. Vanaf week 40 (de derde werkgroep, dat is na deeltoets 1) zijn de werkgroepen facultatief. Er wordt sterk aanbevolen bij zowel de hoorcolleges als de werkgroepen aanwezig te zijn.

Toetsing

Onderdeel en weging	Details
Eindcijfer
20% Digitale Toets 1
20% Digitale Toets 2
20% Digitale Toets 3
40% Digitale Toets 4

De toetsing van dit vak bestaat uit vier deeltoetsen. Alle deeltoetsen worden afgenomen in een digitale toetsapplicatie, die heet SOWISO. Bij de eerste twee deeltoetsen mag geen boek of aantekeningen worden gebruikt (gesloten boek), wel mag je een rekenmachine meenemen (grafische rekenmachine mag ook), en het programma R staat tot je beschikking en daarmee kun je ook alles dat je op je rekenmachine kan (en meer).

Bij de laatste twee deeltoetsen mogen wel het boek en aantekeningen worden gebruikt (open boek). Geen USB-sticks, want alle poorten zijn gesloten om mogelijke communicatie uit te sluiten. De deeltoetsen bestaan uit verschillende typen vragen: multiple choice, open vragen en meerdere antwoord-vragen. De eerste drie deeltoetsen bestaan ieder uit 10 vragen, de laatste deeltoets bestaat uit 20 vragen; in totaal zijn er 50 vragen die tezamen je eindcijfer bepalen. Om te slagen voor dit vak dien je 34 van de 50 punten te behalen. Je moet 34/50 halen ipv 27.5/50 omdat er multiple choice vragen tussen zitten (een zogenaamde gokkanscorrectie). Dat wil zeggen dat je aan het einde van de 4 deeltoetsen een puntenaftrek krijgt van 34-27.5=6.5, waarna het cijfer op de traditionele manier wordt berekend.De deeltoetsen  worden gemaakt via de toetsapplicatie SOWISO (https://uva.sowiso.nl ). Denk er aan je SOWISO inloggegevens mee te nemen op papier naar iedere deeltoets.

Indien je niet geslaagd bent dan is er een hertentamen. Het hertentamen beslaat de volledige stof (alle behandelde hoofdstukken en opdrachten en video's). Het hertentamen zal uit 25 vragen bestaan en wordt digitaal afgenomen, en gebruik van het boek en aantekeningen is toegestaan.

Voor het schema van de deeltoetsen en de herkansing zie het rooster hierboven of  http://datanose.nl.

Inzage toetsing

Om een inzagemoment aan te vragen, kun je contact opnemen met de coördinator.

Inzagemomenten zijn aan te vragen bij Daniëlle van Versendaal via email: d.vanversendaal@uva.nl

Opdrachten

Wekelijkse opdrachten

• Er zijn wekelijkse opdrachten te maken met het programma R. De opdrachten sluiten zoveel mogelijk aan bij de stof behandeld in de colleges en video's van de betreffende week. Deze opdrachten komen elke maandagochtend online.  De antwoorden van de opdrachten komen op SOWISO te staan en zijn zelf te controleren.

Fraude en plagiaat

Dit vak hanteert de algemene 'Fraude- en plagiaatregeling' van de UvA. Hier wordt nauwkeurig op gecontroleerd. Bij verdenking van fraude of plagiaat wordt de examencommissie van de opleiding ingeschakeld. Zie de Fraude- en plagiaatregeling van de UvA: http://student.uva.nl

Weekplanning

Rooster

Het rooster van dit vak is in te zien op DataNose.

Eindtermen

Deze cursus draagt bij aan de volgende eindtermen van de opleiding Psychobiologie:

1) Kennis en Inzicht

De bachelor:

• 1a) kan de basisprincipes uit de vakgebieden ‘genetica en evolutie’, ‘celbiologie’, ‘biochemie’, ‘fysiologie’, ‘embryologie’, ‘anatomie’ en ‘evolutie en gedrag’ uitleggen.
• 1b) kan de ontwikkeling en werking van het brein op alle niveaus – van molecuul tot de menselijke geest – binnen Psychobiologie, voornamelijk de deelgebieden ‘perceptie tot bewustzijn’, ‘leren en geheugen’, ‘emotie’, ‘motivatie’, ‘neuroanatomie’ en ‘neurofysiologie’ uitleggen.
• 1c) kan de pathofysiologie en bijbehorende diagnostische methoden en mogelijke therapieën uitleggen.
• 1d) kan uitleggen welke onderzoekstechnieken nodig zijn voor het ontwikkelen van kennis en dat kennis nodig is voor het ontwikkelen van onderzoekstechnieken.
• 1e) kan de kennis opgedaan bij een zelfgekozen vak uitleggen.
• 1f) kan de basisprincipes uit de beroepsethiek en wetenschapsfilosofie uitleggen.
• 1g) kan mogelijke vervolgopleidingen benoemen.
• 1h) kan uitleggen wat de bijdragen en beperkingen zijn van de kennis op elk niveau - van molecuul tot de menselijke geest - aan het wetenschapsgebied Psychobiologie.
• 1i) kan op alle niveaus de werking van het brein van dieren en mensen vergelijken.
• 1j) kan onderbouwen hoe de pathofysiologie bijdraagt aan het begrip van de ontwikkeling en werking van het brein op alle niveaus.
• 1k) kan grensverleggende ontwikkelingen in het wetenschapsgebied Psychobiologie herkennen.
• 1l) kan uitleggen dat een standpunt wordt beïnvloed door context.

2) Toepassen Kennis en Inzicht

De bachelor:

• 2a) kan onderbouwen welke onderzoekstechnieken nodig zijn om onderzoeksvragen binnen het wetenschapsgebied Psychobiologie te beantwoorden.
• 2b) kan ondersteunende disciplines zoals wis-, natuur- en scheikunde en programmeren toepassen.
• 2c) kan de empirische cyclus zelfstandig doorlopen bij het uitvoeren van een onderzoek.
• 2d) kan op een wetenschappelijke manier lopende experimenten documenteren.
• 2e) kan algemene laboratoriumvaardigheden uitvoeren.
• 2f) kan onderzoek doen met proefpersonen en relevante proefdieren.
• 2g) kan voor de psychobiologie relevante computerprogramma’s en/of programmeertalen gebruiken.
• 2h) kan ruwe data interpreteren en een geschikte (kwantitatieve) analysemethode toepassen.
• 2i) kan werken volgens algemene milieu- en veiligheidsnormen.
• 2j) kan redeneren en argumenteren en meerdere standpunten benoemen en onderbouwen.

3) Oordeelsvorming

De bachelor:

• 3a) kan relevante literatuur verzamelen, verwerken en interpreteren.
• 3b) kan de implicaties van onderzoeksresultaten voor de maatschappij overzien.
• 3c) kan onderzoeksresultaten binnen de Psychobiologie en/of binnen een discipline- overstijgende context interpreteren.
• 3d) kan de ethische aspecten van beroepsmatige omgang met levende organismen en weefsel overwegen.
• 3e) kan informatie analyseren aan de hand van kwaliteitscriteria en er een eigen oordeel over vormen.
• 3f) kan alternatieven en tegenargumenten overwegen bij het vormen of herzien van een oordeel.

4) Communicatie

De bachelor:

• 4a) kan kennis, bevindingen en standpunten in wetenschappelijk Nederlands en Engels schriftelijk rapporteren en mondeling presenteren.
• 4b) kan een bijdrage leveren aan wetenschappelijke discussies.
• 4c) kan op basis van begrip en respect communiceren.
• 4d) kan onderzoeksgegevens communiceren volgens de regels van wetenschappelijke integriteit.
• 4e) kan een standpunt overbrengen.

5) Leervaardigheden

De bachelor:

• 5a) kan een zelfstandige en wetenschappelijke werkwijze en houding ontwikkelen.
• 5b) kan zich zelfstandig kennis eigen maken.
• 5c) kan nieuwe kennis integreren met aanwezige kennis en tot inzichten komen.
• 5d) kan een constructieve en synergetische manier van samenwerken ontwikkelen.
• 5e) kan zich in een zelfgekozen deelgebied verdiepen of verbreden.
• 5f) kan zich nieuwe technische vaardigheden eigen maken.
• 5g) kan feedback geven en verwerken.
• 5i) kan reflecteren op eigen gedrag en dit gedrag desgewenst verbeteren.
• 5j) kan geleerde principes generaliseren en toepassen in een andere context.

Aanvullende informatie

Fraude & Plagiaat

Dit vak hanteert de algemene ‘Fraude- en plagiaatregeling’ van de UvA. Onder plagiaat of fraude wordt verstaan het overschrijven van het werk van een medestudent dan wel het kopiëren van wetenschappelijke bronnen (uit bijvoorbeeld boeken en tijdschriften en van het Internet) zonder daarbij de bron te vermelden. Ook geldt het overschrijven van code (programmeertaal) als plagiaat. Uiteraard is plagiaat verboden. Hier wordt nauwkeurig op gecontroleerd en streng tegen opgetreden. Bij verdenking van plagiaat wordt de examencommissie van de opleiding ingeschakeld. Wanneer de examencommissie overtuigd is dat er plagiaat gepleegd is dan kan dit maximaal leiden tot een uitsluiting van al het onderwijs van de opleiding voor een heel kalenderjaar. Zie voor meer informatie over het fraude- en plagiaatreglement van de Universiteit van Amsterdam http://www.student.uva.nl/fraude-plagiaat/voorkomen.cfm .

Zie de studiewijzer voor nadere informatie.

Contactinformatie

Coördinator

• dr. Lourens Waldorp

Docenten

• Daniëlle van Versendaal
• Claudia Borkulo
• Lourens Waldorp

Assistenten

• Karlijn Kooij 
• Sjanne van der Stappen 
• Steven Schuppen