Immunologie Theorie en Practicum

Immunology Theory and Practical

6 EC

Semester 1, periode 2

5052TPIM6Y

Eigenaar Bachelor Biomedische Wetenschappen
Coördinator prof. dr. S.M. van Ham
Onderdeel van Bachelor Biomedische Wetenschappen, jaar 2Bachelor Psychobiologie, jaar 3

Studiewijzer 2022/2023

Globale inhoud

Mensen worden ziek; dat hoort bij het leven. In het vak Immunologie theorie en practicum leer je op welke wijze het menselijke afweersysteem is opgebouwd en hoe het afweersysteem reageert op verschillende ziekteverwekkers. Wat doen antistoffen en hoe werken ze precies? Welke celtypes spelen een rol bij je afweerreacties tegen ziekteverwekkers en hoe worden ze gereguleerd? Je isoleert zelf antistoffen, brengt lymfocyten in kweek en leert verschillende technieken om immunologische effecten in kaart te brengen. Je leert hoe ziekteverwekkers in het lichaam worden herkend en hoe je de juiste afweerreactie gaat maken. Je leert hoe je door wetenschappelijk onderzoek kunt ontdekken waarom soms het afweersysteem er niet in slaagt bepaalde ziekteverwekkers onschadelijk te maken en waarom in andere gevallen het afweersysteem je eigen lichaam gaat aanvallen. De cursus vormt de eerste stap in een loopbaan als fundamenteel of klinisch toegepast immunologisch onderzoeker.

Specifieke inhoud:
Theorie:    

  • De structuur van antistof, T cel receptor en MHC  
  • De basis van antistof-variabiliteit 
  • Effector-functies van antistoffen   
  • Functies van lymfocyten    
  • Antigeen-presenterende cellen     
  • Regulatie van lymfocytenfunctie door cytokinen  
  • Rol van cel-cel contact en de regulatie van de verantwoordelijke adhesiemoleculen 
  • Immunologische tolerantie

Practicum:                   

  • Isoleren van antistoffen
  • Immunoassay    
  • Werken met antistoffen: immuno-affiniteitschromatografie
  • Immunocytologie/histologie       
  • Biologische effecten van antistoffen
  • Lymfocyten kweken

Studiemateriaal

Literatuur

  • Janeway's Immunobiology (9th edition, Kenneth Murphy & Casey Weaver ISBN 0-8153-4551-0)

Syllabus

Practicummateriaal

  • Practicumhandleiding/syllabus (verplicht; aan te schaffen bij de aanvang van de cursus ca. € 10,00)

  • Laboratoriumjas + Labjournaal (verplicht)

Overig

  • Powerpoints van de hoorcolleges en eventuele video-/geluidsopnames van de hoorcolleges verschijnen op CANVAS voordat het college is gegeven. Indien gewenst kan men dit afdrukken. Er zullen geen hand-outs worden uitgedeeld over de colleges in verband met bevorderen duurzaamheid. Ondanks dat de colleges op CANVAS verschijnen raden we de studenten sterk aan wel naar de live online (zoom)-hoorcolleges te komen, daar gebleken is dat dit enorm helpt met begripsvorming omtrent de immunologie en het succesvol afleggen van het tentamen.

Leerdoelen

  • De student kan veel gebruikte immunologische technieken uitvoeren.
  • De student kan de resultaten van de gebruikte immunologische technieken analyseren.
  • De student kan de conclusies van de behaalde resultaten van de gebruikte immunologische technieken onderbouwen.
  • De student kan de verkregen gegevens van de diverse technieken bondig in een labjournaal rapporteren.
  • De student kan relevante software en bioinformatica hulpmiddelen gebruiken om immunologische data te analyseren.
  • De student kan belangrijke immuundeficiënties in de mens benoemen en kan uitleggen hoe en waarom deze deficiënties zich manifesteren.
  • De student kan de verschillende immunologische cellen, belangrijkste moleculaire immunologische mediatoren en basale membraangebonden receptoren van het aangeboren en verworven immuunsysteem herkennen en beschrijven.
  • De student kan de basale werkingsmechanismen van het aangeboren en verworven immuunsysteem uitleggen door de onderlinge verbanden tussen de immunologische cellen, belangrijkste moleculaire immunologische mediatoren en basale membraangebonden receptoren weergeven en kan de complexe communicatienetwerken tussen genoemde cellen, mediatoren en receptoren uitleggen.

Onderwijsvormen

  • Hoorcollege
  • Zelfstudie
  • (Computer)practicum
Hoorcollege en toetsing 25 uur
Zelfstudie 38 uur
Practica, incl. voorbereiding, uitwerken en toetsing 72 uur
Totaal 135 uur

 

Verdeling leeractiviteiten

Activiteit

Aantal uur

Hoorcollege

22

Practicum

72

Tentamen

3

Vragenuur

1

Zelfstudie 38

 

Academische vaardigheden

  • Het correct weergeven en bijhouden van de uitvoering, resultaten en conclusies van de testen in een labjournaal.
    Controle door practicumbegeleiders (verplicht)
  • Leren, herkennen, begrijpen van immunologische basisbegrippen.
    Theorietentamen (verplicht).
  • Kunnen uitleggen van onderlinge verbanden tussen de immunologische cellen, belangrijkste moleculaire immunologische mediatoren en belangrijke membraangebonden receptoren en inzicht hebben in de communicatienetwerken tussen genoemde cellen, mediatoren en receptoren.
    Theorietentamen (verplicht).

Koppeling aan academische vaardigheden via het bijhouden van het labjournaal.

Aanwezigheid

Aanwezigheidseisen opleiding (OER-B):

  • Deelname aan alle practica, computerpractica en werkcolleges in het curriculum is verplicht.

Aanvullende eisen voor dit vak:

Voor dit vak gelden de aanwezigheidsregels zoals vermeld in de OER.

Aanwezigheid bij de hoorcolleges wordt sterk aanbevolen.

Alle practica en werkcolleges zijn verplicht. Als je een dag niet aanwezig kunt zijn, bv bij ziekte, zullen we samen met jou naar een oplossing gaan zoeken.

Afwezigheid graag melden bij C.Kuijk@sanquin.nl (Carlijn Kuijk)

Bij onverwachte afwezigheid behalve een mailtje naar C.Kuijk@sanquin.nl. Dit ook telefonisch doorgeven op 0205257772

Je bent verplicht om op de dag nadat je afwezig bent geweest 15 minuten voordat je practicum/werkcollege start je te melden in de ruimte F1.09 bij Irma Rensink, Carlijn Kuijk, of Jolanda van Leeuwen.

Zorg ervoor dat je de gemiste lesstof eigen hebt eigen gemaakt op de dag dat je weer terugkomt. Op deze dag moet je ook het practicum weer voorbereid hebben (zie canvas - module - practicum, roosters en indeling) 

Ben je langdurig niet in staat om onderwijs te volgen (langer dan 1 week), neem dan ook contact op met de studieadviseur.

NB Covid-19: Houd je te allen tijde aan de RIVM richtlijnen, ook als dit betekent dat je daardoor één of meerdere verplichte onderwijsbijeenkomsten moet missen. We zullen in overleg proberen het met elkaar op te lossen.

Toetsing

Onderdeel en weging Details

Eindcijfer

50%

Theorie

50%

Tentamen Theorie

Moet ≥ 5 zijn, Vereist

50%

Practicum

10%

Academische houding

Vereist

10%

Inzicht / praktische vaardigheid

Vereist

10%

Labjournaal

Vereist

6%

Rekentoets

Vereist

14%

Deeltoets

Vereist

Eindcijfer na herkansing

50%

Theorie

50%

Herkansing Theorie

Moet ≥ 5 zijn

50%

Practicum

14%

Herkansing Deeltoets

De student is geslaagd voor de cursus als het eindcijfer 5,5 of hoger bedraagt. Zowel theorie als practicum moeten minimaal beoordeeld zijn met een 5.

Het theorieonderdeel vindt plaats op verschillende momenten gedurende de cursus. Toetsing geschiedt aan het eind van de cursus in de vorm van een online theorietentamen (multiple choice vragen, vragen testen het kunnen weergeven van geleerde kennis en inzicht). Dit vormt 50% van het eindcijfer van de cursus. Het hertentamen van het theorietentamen is in de officiële herkansingsperiode. 

Het practicum vormt de andere 50% van het eindcijfer. Het deelnemen aan de practica is verplicht. Tijdens de practica worden de vaardigheden van de student enkele malen beoordeeld. Zie hiervoor de syllabus. De practica kennen een aanwezigheidsplicht en een positieve, actieve houding van de student wordt verwacht. De practicumbeoordeling blijft een jaar geldig. Studenten die een onvoldoende beoordeling hebben voor het practicum kunnen het practicum pas over doen in het volgende studiejaar.

Inzage toetsing

Om een inzagemoment aan te vragen, kun je contact opnemen met de coördinator.

Opdrachten

Bij het practicum immunologie staan de opdrachten en vragen vermeld in de syllabus

  • Bij het practicum immunologie staan de opdrachten en vragen vermeld in de syllabus, deze opdrachten/vragen worden gedurende het practicum uitgevoerd en aan het eind van het practicum dagdeel ingeleverd ter beoordeling. Het correct weergeven en bijhouden van de uitvoering, resultaten en conclusies van de testen van een labjournaal is een specifiek aandachtspunt van het practicum. De labjournaals worden aan het einde van de dag ingenomen en gecorrigeerd en specifieke feedback wordt gegeven door de practicumbegeleiders. Daarnaast geven de practicumbegeleiders feedback over het uitvoeren van de technieken en de interpretatie van de data gedurende het gehele practicum.

Fraude en plagiaat

Dit vak hanteert de algemene 'Fraude- en plagiaatregeling' van de UvA. Hier wordt nauwkeurig op gecontroleerd. Bij verdenking van fraude of plagiaat wordt de examencommissie van de opleiding ingeschakeld. Zie de Fraude- en plagiaatregeling van de UvA: http://student.uva.nl

Weekplanning

Zie voor rooster: DataNose.

Rooster

Het rooster van dit vak is in te zien op DataNose.

Aanvullende informatie

Dit vak heeft een CANVAS site. Hier vind je de noodzakelijke aanvullende informatie, zoals de groepsindeling van de werkcolleges, de opdrachten. Bekijk de CANVAS-site dus met grote regelmaat!

Verplichte Hepatitis-B vaccinatie:

De lever is HET essentiële orgaan wat onze stofwisseling reguleert, een soort distributiecentrum van het lichaam. Hepatitis B is een ernstige vorm van ontsteking van de lever die via (indirect en direct) bloedcontact wordt overgedragen. Slechts enkele virusdeeltjes zijn al infectieus.De symptomen die optreden zijn extreme moeheid, koorts, grieperig gevoel, slechte eetlust, spier en gewrichtspijnen en in zeer ernstige gevallen afwezigheid. In een aantal gevallen ontstaat er een chronische vorm van leverontsteking die kan leiden tot afsterving van het leverweefsel en levensbedreigend is. Hoewel we tijdens het practicum niet direct met humaan bloed werken is het in aanraking komen met het virus niet 100% uit te sluiten omdat het enkele weken buiten het lichaam kan overleven, ook op laboratorium materiaal wat op andere momenten wel gebruikt wordt om met (fracties van)humaan bloed te werken. Daarom is voor dit practicum vaccinatie tegen hepatitis-B verplicht. Studenten met zwaarwegende levensbeschouwelijke bezwaren moeten zich melden bij de studieadviseur voor een gesprek. De eigen bijdrage van de vaccinatie is € 55,- en dient vooraf door de student betaald te worden (dit kan bij de onderwijsbalie van het ESC op het Science Park).

Dit vak sluit aan op de inhoud van de cursus Moleculaire Celbiologie (T) (12 EC) (BW206). De leerstof van deze cursus wordt daarom als bekend beschouwd. Dit vak vormt de verplichte basis voor toetreden tot de Mastertrack Infection and Immunity.

Verwerking feedback studenten

Naar aanleiding van opmerkingen van de studenten in de evaluatie, onze eigen ervaringen en de veranderende situatie in de pandemie gaan we dit jaar terug naar live colleges op het Science Park omdat we menen dat dit de interacties met de studenten optimaliseert. 

Afgelopen jaar hebben we veel inleidende filmpjes gemaakt die als zelfstudie en voorbereiding van de practica gebruikt werden. Dit verving uren die we anders studenten live hadden geïnstrueerd. Het beviel heel goed en leidde tot betere voorbereiding van de practica door de studenten. Deze opzet gaan we behouden, ook al kunnen we nu terug naar een volledig ingericht, live rooster voor de practica,  en nog wat optimaliseren omdat de goede voorbereiding de studenten ten goede kwam. 

Dit jaar gaan we terug naar een live tentamen met open vragen, omdat ik meen dat dit een betere manier van toetsen is om echt het niveau van kennis van de studenten eer te doen.  

Contactinformatie

Coördinator

  • prof. dr. S.M. van Ham

Docenten

  • Carlijn Kuijk
  • Irma Rensink
  • Jolanda van Leeuwen
  • Prof. dr. Marieke van Ham
  • Dr. Ilse Jongerius
  • Dr Monika Wolkers
  • Dr Theo Rispens